Niektóre tematy chciałoby się pozostawić w archiwum, czytać literaturę piękną, filozoficznie rozważać zagadnienia na kolejną debatę humanistów o potrzebie dialogu, a przecież żadne dotychczasowe deklaracje światowych zgromadzeń w imię pokoju nie przyniosły dobrych rozwiązań i ciągle są problemy społeczne wymagające szczególnej uwagi. Pojedynczy człowiek nie jest w stanie zaradzić wielu zagrożeniom, jednak nawet jeden głos wypowiedziany w obronie wolności ma swoją wagę. W wielu krajach wciąż trwa wojna – uchodźcy, przeważnie kobiety z dziećmi, koczują na niejednym dworcu, w ruinach, uciekają z domów w niepewności kolejnej godziny.
Słowa wiersza czy piosenki upominają się o tych wszystkich ludzi, którzy nie mają możliwości wołać głośno o pomoc, a pragną przejrzystości codziennego życia. Kołysanka Kto, tak jak ty dla Amelki, która śpiewała piosenkę w schronie i tym sposobem wspierała innych, powstała jakiś czas temu z inspiracji gdańskiej poetki Ireny Knapik-Machnowskiej, gdy przysłała mi strofę swego wiersza dla tej dzielnej ukraińskiej dziewczynki – niech więc kołysanka nie leży dłużej w szufladzie komputera, niech wspiera rodziny i dzieci oczekujące na spokojny dom, niech serce wyśpiewuje pragnienie tego, czego rozum nie potrafi uczynić.
Śpiewaj, Amelko – światło
twego głosu niesie prośbę wysoko
ku niebiosom, gdzie wysłuchują
o pokój wołanie. Niedługo tata z bratem
w progu domu stanie i kot zamruczy
refren twej piosenki, z której moc
bierzesz jakby z boskiej ręki – ludziom
podajesz z dziecięcym uśmiechem
na znak, że śpiew jest darem,
a nie grzechem.
Kto, tak jak ty, z radością światu
dobro czyni – podwójnie niesie
wolność Ukrainie.
Śpiewajmy razem dla pustych
okopów, abyś mogła wrócić
do domu w spokoju, bawić się,
tańczyć, nucić z kotem na kolanach,
co dnia witać rodziców, a z rana
w grupie dzieci z waszego podwórka
śmiało ruszać z plecakiem do szkoły
z uśmiechem na ustach.
Ciemności schronu rozjaśnisz
wspomnieniem, że piosenką
wsparłaś wszystkich, którzy
tracili nadzieję.
Kto, tak jak ty, z radością światu
dobro czyni – podwójnie niesie
wolność Ukrainie.
Poznań, 26 kwietnia 2023 r.
Teresa TOMSIA
Teresa Tomsia (1951), poetka, eseistka, animatorka kultury, autorka prozy dokumentalizowanej Dom utracony, dom ocalony (2009), tomików wierszy, m.in. Gdyby to było proste (2015), szkiców literackich Niedosyt poznawania (2018). W kwartalniku Uniwersytetu Rzeszowskiego „Fraza” od kilku lat prowadzi cykl W pamięci, w odbiciu. Ostatnio wydała zbiór liryków paryskich W znikającym ogrodzie (Flos Carmeli, 2023). Pochodzi z rodziny o ziemiańskich tradycjach kresowych, w swoich tekstach podkreśla rolę dialogu i otwartości na „innego”. Jej wiersze weszły do wielu antologii, tłumaczone były na język niemiecki, francuski, rosyjski i ukraiński. Od 1993 roku należy do Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. Mieszka w Poznaniu.
Recogito, rok XXV, luty 2024
