Jest taka piękna scena w Księdze Genezis, kiedy pierwszy człowiek – Adam – otrzymuje od Boga wspaniały dar, a właściwie przywilej. – „Ulepiwszy z gleby wszelkie zwierzęta lądowe i wszelkie ptaki powietrzne, Pan Bóg przyprowadził je do mężczyzny, aby przekonać się, jaką on da im nazwę”. W samym początku dziejów człowieka był więc dar mowy czymś niezwykłym, sakralnym, niepospolitym. Bóg, który sam tworzył za pomocą słowa, przyznał człowiekowi mowę jako wspaniałe narzędzie do rozpoznania i określenia rzeczywistości.
Ten święty charakter mowy nie przetrwał w zasadzie do naszych czasów i cytowany wyżej fragment Biblii zachwyca już tylko – nielicznychzresztą – poetów. Mowa traktowana jest przede wszystkim jako sprawne narzędzie komunikacji, za pomocą którego osiągnąć możemy zamierzone cele. Zwłaszcza w reklamie i polityce widać, jak żywe jest do dzisiaj dziedzictwo greckich sofistów, którzy nauczali, że udowodnić można każdą, najbardziej nawet absurdalną, czy groźną tezę. Panujący w naszej epoce szum informacyjny doskonale oddaje powiedzenie Oskara Wilde’a, który stwierdził – „Lubię mówić o niczym, jest to jedyna rzecz na jakiej się znam.”Nadprodukcja nic nie znaczących, pozbawionych wartości słów jest jedną z chorób naszej cywilizacji. Powrót do języka Biblii – prostego, poetyckiego, a równocześnie przekazującego tajemnicę – może okazać się wspaniałą terapią, powrotem do źródła krystalicznie czystej wody, chwilą głębokiego wytchnienia.
Paweł HUELLE
Paweł Huelle. Urodził się 1957 roku w Gdańsku. Pisarz i krytyk literacki. W latach 1994-1996 dyrektor Ośrodka Gdańskiego Telewizji Polskiej. Autor książek: Weiser Dawidek (1987), Opowiadania na czas przeprowadzki (1991), Wiersze (1994), Pierwsza miłość i inne opowiadania (1996), Mercedes Benz (2001), Byłem samotny i szczęśliwy (2003), Castorp (2004), Ostatnia wieczerza (2007), Opowieści chłodnego morza (2008), Śpiewaj ogrody (2014). Ulica Świętego Ducha i inne historie (2016), Obłoki jasne nad tobą (2018). Jest również autorem słuchowisk radiowych i sztuk teatralnych. Mieszka w Gdańsku.
Recogito / Archiwum pamięci, grudzień 2002
