Pojęcie dialogu ma dwa znaczenia, jedno wywodzi się z filozofii greckiej, drugie z Biblii. Dialog w sensie greckim to dosłownie „rozum we dwoje”. Oto dwie subiektywności: Ja i Ty. Ja patrzę na świat ze swego punktu widzenia. Ty ze swego. Jak przezwyciężyć różnice? Tylko przez rozum. Rozmowa oparta na rozumie prowadzi do porozumienia. W Biblii podobnie – podobnie i zarazem inaczej. Oto Bóg i Abraham. Jak pokonać odległość między Bogiem i człowiekiem? Aby pokonać odległość, trzeba wybrać. Bóg wybiera i człowiek wybiera. Dialog jest dialogiem wybrania i z wybrania zrodzonej wierności.
Który z tych dialogów jest bardziej podstawowy? Niewątpliwie dialog wolności. Na początku jest wybranie. Dopiero za wybraniem idą słowa, które wyrażają wybranie. Słowo wybrania buduje więź. Więź wierności. Wierność staje się religią.
Józef TISCHNER
* Tekst powstał na prośbę redaktora naczelnego miesięcznika „Nasza Rodzina”, wydawanego w Paryżu przez pallotynów, i stanowił wstęp do numeru pod tytułem Ku jedności.
Ks. Józef Tischner (1931-2000), fenomenolog, profesor Papieskiej Akademii Teologicznej i Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, w latach osiemdziesiątych prezes wiedeńskiego Instytutu Nauk o Człowieku, autor m.in. Świata ludzkiej nadziei, Etyki Solidarności i Myślenia według wartości. W sumie opublikował dziewięć książek na temat etyki, teologii i historii. Był kapelanem „Solidarności” i współtwórcą tzw. filozofii spotkania. Wielokrotnie występował w paryskim Centrum Dialogu, głosił konferencje czy też prowadził rekolekcje w pallotyńskim Duszpasterstwie Akademickim. W ostatnich latach swojego życia zachorował na raka krtani i na skutek tego nie mógł mówić. Do końca swoich dni pisał. Zmarł 28 czerwca 2000 roku w Krakowie. Pochowany został 2 lipca w Łopusznej.
„Nasza Rodzina”, nr 2 (593) 1994, s. 3.
