Dialog to cenna próba zbliżania się ku drugiemu człowiekowi, lecz jako najlepsza forma komunikowania się bywa przeceniony, bo gdybyśmy w słowach potrafili wyrazić nasze najgłębsze intencje, opinie, oczekiwania, nadzieje, wystarczyłaby krótka rozmowa i wymiana racji, a wnioski zostałyby zebrane w jeden punkt. Tymczasem odchodzimy z debaty o dialogu nie do końca przekonani, że powstała ostateczna definicja, czym dialog jest w istocie, powracamy w dawne miejsca wciąż w pragnieniu doznania tajemniczej mocy porozumienia.
Od wieków toczy się dialog pokoleń, polityków, publicystów, znawców różnych dziedzin nauki i sztuki, a jednak nie poprawia to stosunków społecznych, nie chroni granic przed napaścią agresora, nie pomaga żyć w pokoju rodzinom, a podróżnikom bezpiecznie wędrować i poznawać obyczaje ludów w dalekich krainach. Może warto – jak podpowiada jeden z rozmówców w dziennikarskiej salonowej sondzie – starać się, by posiąść umiejętność docierania do tych wartości, jakie chronimy w sobie, jakie mamy w środku nieujawnione wprost, a ukazują się one poprzez nasze dzieła w metaforze, na obrazie mistrza, gdy przemawia do nas oryginalną mową czy stylem nie do powtórzenia.
Niewypowiedziane słowa, jakie nosimy w sobie ukryte w głębi, mogą stać się najważniejszymi z naszych wypowiedzi, gdy ktoś wsłucha się w nie i odpowie zamyśleniem albo znajdzie jakikolwiek inny sposób, by być bliżej. To jest tak, jakbyśmy szli razem Mostem Sztuk w milczeniu, a jednak wewnątrz nas toczył się dialog wzruszenia wzajemną obecnością – nowe spojrzenie przenikał powiew przeszłości, słoneczna aura dnia otwierała radość wspólnego rytmu kroków, przekazywaliśmy nasze myśli i uczucia inaczej niż słowami.
Teresa TOMSIA
Teresa Tomsia (1951), poetka, eseistka, animatorka kultury, autorka prozy dokumentalizowanej Dom utracony, dom ocalony (2009), tomików wierszy, m.in. Gdyby to było proste (2015), Kobieta w kaplicy (2015), szkiców literackich Niedosyt poznawania (2018). W kwartalniku Uniwersytetu Rzeszowskiego „Fraza” od kilku lat prowadzi cykl W pamięci, w odbiciu. Ostatnio wydała zbiór liryków paryskich W znikającym ogrodzie (2023). Pochodzi z rodziny o ziemiańskich tradycjach kresowych, w swoich tekstach podkreśla rolę dialogu i otwartości na „innego”. Jej wiersze weszły do wielu antologii, tłumaczone były na język niemiecki, francuski, rosyjski i ukraiński. Według jej projektu i redakcji ukazał się almanach polsko-ukraiński Czas pojąć ten świat – czas ukoić ból zrealizowany przy współpracy z portalem „Recogito”, w tłumaczeniu Oleny Stepaniuk (FONT 2024). Od 1993 roku należy do Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. Mieszka w Poznaniu.
Recogito, rok XXV, marzec 2024
